Báo cáo tài chính là gì? Đó là báo cáo cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động tài chỉnh của doanh nghiệp: báo cáo tài chính gồm 4 phần-Báo cáo kết quả kinh doanh-Bảng cân đối kế toán: Tài sản = Vốn được gọi là bảng cân đối-Bảng lưu chuyển tiền tệ-Bảng thuyết minh tài chínhMỗi một báo cáo có tầm quan trọng riêng chúng ta phải đọc hết để hiểu được cấu trúc của doanh nghiệp
Khi đọc báo cáo tài chính chúng ta cần một số lưu ý:
1.Ưu tiên đọc bản nào:Nếú có Báo cáo tài chính quý và báo cáo tài chính hợp nhất: Thì ưu tiên đọc BCTC hợp nhấtNếu có báo cáo tài chỉnh đã được kiểm toán hoặc soát xét thì ưu tiên đọc cao nhất
2.Đơn vị kiểm toán:Báo cáo tài chính tương đối trung thực khi đó là kiểm toán Big Four (Tương đối thôi nhé, nhiều doanh nghiệp vẫn gian lận như thường)Khi đọc báo cáo tài chính việc đầu tiên là ta phải đọc nhận xét của đơn vị kiểm toán: Nhờ đọc nhận xét này mã đã lôi ra được một số vụ như TTF, JVC…Ví dụ khi đọc báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2021 của CP BII kiểm toán viên đã lưu ý một số nội dung chưa rõ ràng.
3.Bảng cân đối kế toán:Một số điểm lưu ý khi đọc bảng cân đối kế toán:Một số đặc biệt lưu ý: Phải thu, phải trả, tồn kho, đầu tư tài chính dài hạnMột doanh nghiệp mà 85%, 90% tài sản là ngắn hạn và trong đó chủ yếu là các khoản phải thu và hàng tồn kho thì khá rủi ro.
**Tài sản ngắn hạn-Tiền và các khoản tương đương tiền:
Càng nhiều càng tốt chứng tỏ khả năng thanh toán, thanh khoản của doanh nghiệp cao và vay nợ thấp.
-Các khoảng phải thu ngắn hạn: Cái này nếu tỷ trọng cao quá cần đặc biệt quan tâm vì doanh nghiệp đang bị chiếm dụng vốn( Phải xem khoản phải thu này là gì từ những doanh nghiệp nào liên quan gì đến hoạt động của doanh nghiệp hay không ).
-Hàng tồn kho: Tùy theo doanh nghiệp mà có doanh nghiệp hàng tồn kho nhiều (BĐS, SX như sắt thép…) và phải xem hàng tồn kho là nguyên vật liệu đầu vào hay là thành phẩm nếu mà thành phẩm tồn kho nhiều thì cũng hết sức lưu ý.
-Đối với doanh nghiệp BĐS ta phải tìm hiểu thật kỹ tồn kho này là các dự án nào, tiến độ triển khai đến đâu đặc biệt là đã đến mùa thu hoạch hay chưa và phải xem biến động hàng quý hàng tồn kho này tăng giảm ntn.
Thông thường 2 khoản Phải Thu ngắn hạn và hàng tồn kho là những khoản doanh nghiệp hay lợi dụng để chế biến sào xáo báo cáo tài chính với mục địch có lợi cho mình, kiểm toán viên cũng không thể kiểm đếm hết hàng tồn trong kho đặc biệt các doanh nghiệp lớn cũng như không thể xác minh được các khoản phải thu này có thực sự tồn tại hay ko hay là trên giấy để rồi sau đó book doanh thu.
**Tài sản dài hạn:
Tùy doanh nghiệp tùy theo mô hình kinh doanh mà tài sản này nhiều hay ít nhưng thông thường tài sản liên quan đến nhà máy và đặc biệt liên quan đến bất động sản đất đai càng nhiều thì càng tốt.Trong tài sản dài hạn lưu ý:
-Nợ phải thu dài hạn: ở đây là những khoảng gì, doanh nghiệp nào nợ và có liên quan gì đến Cty hay không? Nếu khoản này để quá hạn sẽ thành nợ xấu cần trích lập dự phòng, khi đòi được thì nó lại quay vòng lại thành lợi nhuận năm sau
-Đối với doanh nghiệp sản xuất hay BĐS thì đầu tư xây dựng dở đang nhiều lại tốt vì chứng tỏ khi nhà máy đưa vào vận hành hoặc 1 dự án BDS đến giai đoạn thu hoạch sẽ tạo ra dòng tiền trong tương lai.
-Đầu tư tài chính dài hạn: Cái này đặc biệt lưu ý vì có nhiều doanh nghiệp chơi rút ruột bằng cách; Phát hành thêm CP, hoặc lấy toàn bộ lợi nhuận đi đầu tư cho 1 công ty sân sau sau đó âm thầm rút tiền của nhà đầu tư Chiêu này AMV sử dụng rất nhiều
**Nguồn vốn:
Nợ phải trả:Lưu ý: Nợ là doanh nghiệp dùng đòn bẩy tài chính để thúc đẩy kinh doanh nhưng với mức vừa phải hợp lý ví dụ (Nợ < 70% tài sản, vcsh) thì hợp lý nhưng nếu cao quá thì áp lực trả nợ rất lớn và bào mòn dòng tiền trong tương lai.Đối với doanh nghiệp BĐS thì nguồn vốn chiếm dụng hay Người mua trả tiền trước là tốt vì chứng tỏ dự án tốt ra được hàng, doanh nghiệp chiếm dụng được 1 lượng tiền từ KH trả trước.
Bảng lưu chuyển tiền tệ:Khá nhiều người chỉ quan tâm bảng kết quả kinh doanh nhưng lại bỏ qua lưu chuyển tiền tệ là khá sai lầm, vì lưu chuyển tiền tệ như dòng máu chỉ khi dòng máu lưu thông tốt thì cơ thể mới tốt.Trong lưu chuyển tiền tệ chúng ta nên lưu ý dòng tiền từ hoạt động kinh doanh đó là cốt lõi của doanh nghiệp, nếu dòng tiền liên tục âm có nghĩa tiền ra nhiều hơn tiền vào thì ta phải hết sức lưu ý.
Bảng kết quả kinh doanh:Bảng này thì dễ rồi và ai cũng đọc được, nhưng trong bảng này có một số tham số cần quan tâm:- Doanh nghiệp lỗ triền miên thì bỏ, đừng hi vọng game lái cho mất công để rồi mất tiền.- Doanh nghiệp sản xuất cơ bản nhưng lợi nhuận chủ yếu không đến từ sản xuất kinh doanh mà lại đến từ Đầu tư tài chính, bán công ty con, bán tài sản, đầu tư trái phiếu CP…. Mọi người đọc kỹ thì sẽ thấy lợi nhuận chủ yếu của nhiều CP dòng họ Lu đến từ đâu.
Thuyết minh báo cáo tài chính:
Phần này khá quan trọng không được bỏ qua, giúp cho ta biết được các khoản chi tiết như:
-Lợi nhuận này là gì ở đâu ra
-Các khoản phải thu là gì? Bao gồm những đơn vị nào
-Vì sao lại có các khoản trích lập dự phòng
-Các công ty con, liên kết là thằng nào làm ăn lời lỗ ra sao có phải CT sân sau hay ko
-Tồn kho hàng là gì thành phẩm hay phế phẩm, bao nhiêu dự án, …
-Các khoản phải trả ntn? Bao gồm những đơn vị nào?
Tóm lại:
1 Doanh nghiệp nợ nhiều mà lợi nhuận bé –> Bỏ
2. Kinh doanh lỗ –> bỏ, bao giờ lời thì đầu tư
3. Lợi nhuận ko từ kinh doanh cốt lõi –> Bỏ
4. Tài sản toàn phải thu, phải trả, tồn kho, tiền mặt thì ít –> Cẩn thận
5. Đầu tư tài chính ra ngoài (Các CT con, các CT liên kết) nhiều: mà đặc biệt các CT làm ăn bết bát, mới thành lập, không liên quan đến chuyên ngành của Cty mẹ …–> Dấu hiệu rút ruột -> Bỏ.
6. Có dấu hiệu đánh lên doanh thu lợi nhuận 1,2 quý để lái CP, phát hành thêm …. –> Bỏ